Categoriearchief: Nieuws

Kruiningen

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp graven en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en werk van Hans Warren.

29 januari 1981 17.00 uur – We zijn van de Zandweg, waaraan het restaurant gelegen is, naar het dorp Kruiningen gewandeld, want ik wilde Mario het monument laten zien dat Jan Wolkers gemaakt heeft ter herinnering aan de watersnoodramp, naast de kerk op het plein. Het stelt een vrouw voor die haar verdronken kind draagt. Sibylle stond er model voor.

3 november 1971 – (…) Vandaag ontving ik het boek Werkkleding van Jan Wolkers waarin zij [Sibylle] staat afgebeeld. Het gaf me een schok. Er bestaan haast geen foto’s van haar, ze weigerde altijd te poseren. (…) Haar schoonheid zal legendarisch worden. Want op Jans monument voor de watersnoodramp in Kruiningen is zij getransformeerd tot een plompe dijkwerkersvrouw die het tempeest trotseert.



Uit de nalatenschap van Hans Warren – deel 27: Kitty Koorevaar

Momenteel werkt Mario Molegraaf aan de biografie van Hans Warren. Op zijn ontdekkingstocht door het leven van Warren stuit hij regelmatig op interessante vondsten. Op de eerste dag van elke maand deelt hij zo’n vondst met de bezoekers van onze website.




Kitty Koorevaar, een naam als uit een boek, maar zij is werkelijkheid. Eigenlijk moet ik zeggen: was werkelijkheid. Enig speurwerk leert namelijk dat zij in 1988 is overleden. Ze heeft óók een boekennaam, want ze komt in Hans Warrens dagboek voor. Daarin heet ze Cynthia. Waar zal ik de historie van Kitty Koorevaar beginnen? Bij Herman Klomp (1920-1985), uiteindelijk hoogleraar dierecologie aan de Landbouwhogeschool te Wageningen geworden. In de gedrukte versie van Geheim dagboek, waarin hij éven een grote rol speelt, heet hij Hein Kaasjager. Zijn verloofde, in werkelijkheid was haar naam Jeanne A. Kerper, werd door de dagboekschrijver tot Marianne omgedoopt. Hein/ Herman schrikt wanneer hij hoort dat het uit is tussen Sibylle, in het echt Miep de Roo geheten, en zijn goede vriend Hans Warren. Hij voegt daaraan in zijn brief van 12 juni 1945 toe: ‘M’n zus Nel is nog vrij; dat zou ik nou nog eens verdomd leuk vinden.’ Verder dringt hij niet aan, maar Marianne/Jeanne is bij een volgende koppelpoging daadkrachtiger dan haar aanstaande. Op 27 september 1945 stuurt ze een brief naar Borssele waarin ze haar beste vriendin Kitty aanbiedt, een maand jonger dan Hans: ‘Ze (…) heeft een dergelijke teleurstelling achter de rug als jij.’ Een paar dagen later verstrekt Herman een wervend signalement, ‘een mannelijk oordeel’ noemt hij het. Hij beschrijft haar als ‘slank, goed figuur, lieve snuit’ en meldt dat ze ‘een exotische indruk’ maakt. Jeanne heeft aan Hans gevraagd: ‘Schrijf haar eens, misschien worden jullie vrienden. En jij kunt de dingen zoo fijn zeggen.’ Vrijwel onmiddellijk doet Hans Warren een poging de dingen eens fijn te zeggen, een kladversie van dat bericht bleef bewaard. Er komt snel bericht terug uit Ommen (Overijssel), uit het Evacuatiekamp ‘Arriën’ waaraan Kitty als sociaal werkster is verbonden. Op grond van Geheim dagboek zou je zeggen dat spoedig een ontmoeting is gevolgd. ‘Reeds de eerste seconde wisten we allebei nee,’ staat er. Maar het geschreven dagboek kent in deze tijd een chaotische periode, waardoor de aantekening in het gedrukte dagboek op een verkeerde plaats is beland. Bijna een jaar na het begin, op 18 september 1946 schrijft Kitty: ‘’k Vind ’t fijn om je eens te zien en te spreken. Ik zal geen luchtkastelen bouwen.’ In haar eerste brief had ze meteen het verhaal van haar leven verteld, een heel treurig verhaal. Later kreeg dat, zo begrijp ik, alsnog een gunstige draai. Ze leefde misschien niet lang maar wel gelukkig. Adieu, Kitty Koorevaar.

Mario Molegraaf

Nelleke Maljaars (1961 – 2014)

Op 26 maart – op haar verjaardag – overleed Nelleke Maljaars in haar woonplaats Middelburg.

Zij was een van de eerste supporters van onze website. Regelmatig bezorgde zij ons, als Zeeuwse correspondent, nieuwtjes over Warren. In 2003 koos zij Niet opbranden van Warren als gedicht van de maand. In datzelfde jaar bezochten wij met haar het verlaten huis aan het Pijkeswegje bij Goes.

Maar we herinneren haar ons vooral als een bijzonder dichter. Haar gedichten werden gepubliceerd in Ballustrada en ten gehore gebracht bij Omroep Zeeland en Plein Publiek van de NCRV. In 1984 verscheen haar debuutbundel Evenwicht. Bekendheid genoot zij door de bundels Man en Paard (2005) en Vale Gieren (2011). Vorig jaar verscheen In dubbeling verschijnen, ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van de Werkgroep Poezie Middelburg. Daarin werd haar gedicht Ego struikelblok opgenomen. (Foto van http://zeelandboeken.pzc.wegenerwordpress.nl/poezie/vale-gieren/.)

Ego struikelblok
Met grote stelligheid door het leven gelopen.
Directheid is van kleur veranderd.
Stel je voor dat iemand zegt
dat je niets bent veranderd
en dat het klopt.
Denk dat de redevoeringen
bij mijn begrafenis tegenvallen.
Dat er een beeld wordt geschetst.
Ik ten voeten uit.
Niet aan eigen verschijning wennen.
Zitten staat niet.

Uit de nalatenschap van Hans Warren – deel 26: Mensje van Keulen

Momenteel werkt Mario Molegraaf aan de biografie van Hans Warren. Op zijn ontdekkingstocht door het leven van Warren stuit hij regelmatig op interessante vondsten. Op de eerste dag van elke maand deelt hij zo’n vondst met de bezoekers van onze website.

Mensje van Keulen, als ze me nog eens ziet, doet ze alsof ze me niet ziet. Dat alles omdat de vriendschap tussen haar en Hans Warren zo pijnlijk eindigde. Ze was boos over een recensie, boos over het Geheim dagboek. Het begon allemaal zo mooi in augustus 1974, zoals uit hetzelfde dagboek valt op te maken. ‘Voor Mensje voelde ik direct een grote sympathie,’ schrijft Hans Warren. ‘Hoe was het mogelijk dat die briljante vrouw, half engel, half heks, neiging voelde over die kleinburgerlijke typen te schrijven?’ Er is een contra-dagboek, heel interessant, Alle dagen laat haar journaal over 1976 dat Mensje van Keulen in 2000 publiceerde. ‘De hartelijke man verandert in een lelijke, vieze vent als hij drinkt,’ noteert ze op 25 augustus. ‘Ik ben stomdronken geworden en herinner me vrijwel niets,’ schrijft Hans Warren over hetzelfde avondje Amsterdam. Zij voelt enig wantrouwen, schrijft ze later: ‘Het komt misschien door de manier waarop hij over zijn kinderen spreekt.’ En terwijl Hans maar blijft jubelen over Giovanni Nurchi, concludeert zij over de man: ‘Alles wat hij zegt is dom (…) zijn gezicht heeft meestentijds de uitdrukking van een oud, chagrijnig wijf.’ In één alinea weet ze heel de toverwereld van het Pijkeswegje op te roepen, de kamer waarin Hans Warren en zij winter 1978 zijn gefotografeerd. ‘Oude prenten, een zestiende-eeuws beeld, een erotisch schilderij, Perzische kleden en kussens, diepe inpandige kasten vol boeken (en drank), wajangpoppen, met de hand beschilderde doosjes, Louis XV-stoelen, een licht zoet parfum, klavecimbelmuziek: het huis van Hans.’ Ook de volgende keer dat ze haar toneelstukje opvoert, lach ik dankbaar naar Mensje van Keulen terug.

Mario Molegraaf


Havelte

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp graven en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en werk van Hans Warren. Voor deze aflevering bezocht Martin van der Kamp de hunebedden van Havelte.

Uit Geheim dagboek: 20 juli 1991 – 19.45. Afgelopen woensdag zijn we naar Drente geweest. (…) Het is gek: vanaf de lagere school hoor je erover, maar je moet ongeveer zeventig zijn voor je een hunebed te zien krijgt. (…) We reden eerst naar Havelte. Tegen halftien stonden we bij de hunebedden 53 en 54, aan de weg naar Frederiksoord. Een groot en een wat kleiner. Bij het kleine kraste een troep zwarte kraaien, bij het grote zong onverdroten de boompieper, die had ik al jaren niet gehoord. De hunebedden lagen er netjes bij, met duidelijke borden en bijschriften.