Mario Molegraaf reageert op zijn onthulling, in een interview met Daniela Hooghiemstra (en binnenkort in de biografie), dat een groot aantal van de artikelen die onder de naam Hans Warren in de krant verschenen, feitelijk door hem zelf geschreven werden. Mét beeld van de zakagenda’s waarin Warren de verdeling bijhield.

“Ik wilde de onthulling doen in een hoekje van hoofdstuk 19 van Opperhuidmens, mijn biografie van Hans Warren. Het boek is er nog niet, maar het nieuwtje is uitgelekt, ‘voorpaginanieuws’. Een van de koppen luidt: ‘Beroemde PZC-recensent Hans Warren schreef talloze stukken niet zelf’. We lezen over ‘lezersbedrog’ (daar zit wat in) en over ‘volstrekte fake’ (tja). Al een half jaar na onze kennismaking ben ik voor de krant artikelen onder Hans Warrens naam gaan schrijven. Op zondag 11 februari 1979 maakt hij in zijn zakagenda (zie de afbeelding) melding van mijn eerste stukje. Er volgen meer en meer artikelen, zoals zijn dagboeken en bijvoorbeeld de administratie in zijn zakagenda’s (op de afbeelding een blik in de zakagenda van 1990) uitwijzen. Hans Warren had het moeilijk met ons geheim. Hij schreef in zijn dagboek (dat hij en ik in de gedrukte versie op dit punt noodgedwongen moesten aanpassen) natuurlijk regelmatig over de kwestie. ‘M’n reputatie zal een rare knauw krijgen,’ voorzag hij. Het vond het ‘fout’ en ‘het frustreert ons allebei’. Alleen was er geen weg terug, vond hij, vonden wij. Maar ik wil dé Hans Warren-biografie leveren, afdoend en definitief. Een eventuele volgende biograaf mag een andere visie hebben, te onthullen valt er niets meer. Het voelt voor mij als stukmaken om deze kwestie te openbaren, maar de biograaf, juist deze biograaf, mag niet loyaal aan de leugen zijn. Het volledige verhaal dus in Opperhuidmens, heel openhartig maar strategisch verstopt in hoofdstuk 19. “

Op vrijdagmiddag 28 juli vindt de presentatie plaats van Hij/hem. Een ABC van Regenboogboeken. Daarin een bijdrage van Eric de Rooij over Geheim dagboek, 1945 -1948 van Hans Warren.

Je kunt je aanmelden: paulerikhofman@planet.nl.
Tijdstip en plek: 14.00-16.30 uur, Oranjekerk. Tweede van der Helststraat 1-3 in Amsterdam. Inloop is vanaf 13.30.
Van harte uitgenodigd!

Welk boek is van betekenis geweest in je leven? Onder andere Jos Versteegen, Klaas la Roi, Ronny Boogaart en Matthijs Looij zullen wervelende pitches geven van het boek dat zij in Hij/hem bespreken.

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp
landschappen en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en
werk van Hans Warren. Deze maand de Westeindse Weel.

Joh. A.M. Warren, 1942, Een morgen op het eind van october. Met tekeningen van den schrijver. In: In weer en wind jrg. 6 no. 10, p. 237-239.
(…) Al vroeg was ik op pad om een fietstochtje door de zgn. zak van Zuid-Beveland te maken. De zon was juist verschenen, en deed overal kleine ijskristalletjes in haar stralen vonken. Toch zou ze niet lang schijnen, want grote, zachtgrijze wolkenbanken hingen laag boven de horizon. De Schelde was vlak en lichtblauw, met donkere stroomstrepen,
waarboven de teer-violette lucht zich welfde, hoger op blauw, vol melkgrijze wolkjes. Nog voor ik aan de haven van Borssele was, waar grote bergen suikerbieten lagen te wachten op vervoergelegenheid, verloor de zon het van de wolken, en die laaghangende lichtgrijze streep, met het rosse licht er onder, gaf het landschap wel een heel winters aanzien.
Vlak voor mijn fiets vloog een strandleeuwerik van het paadje op, en streek een paar meter verder weer neer. Toen ik afstapte om hem te bekijken, keek hij me eerst schuw aan, maar weldra ging hij rustig pikken aan de wegkant. Een mooie, violetachtigbruine vogel, met lichtgele kop, zwarte streep door ’t oog, over de borst en boven ’t oog. Die laatste vormde aan’t eind het opwippende “hoorntje”. Over de rug liepen nauw zichtbare, iets donkerder lengtestrepen. Bij het opvliegen liet hij een zeer hoog, welluidend en toch enigszins piepend geluid horen, ongeveer “ietjirp, ie-iètjirp”. Een aardige ontmoeting, zo heel vaak zie ik ze niet.
In de Westeindse weel lagen een hele troep toppereenden, een flinke twintig dodaarsjes, een wijfje-brilduiker, en tot m’n verwondering zes zwemmende zwarte ruiters! Die laatsten zwommen vrolijk midden in ’t diepe water rond, aldoor pikkend met hun fijne, zwart-rode bek. Voor de aardigheid wilde ik wel eens weten of die nieuwe “zwemvogels” ook zó van het water konden opvliegen, en daarom ging ik het weiland in.
En jawel, met het grootste gemak vlogen ze op, cirkelden even rond, en daalden, de rode poten uitgestrekt, weer in het diepste gedeelte van de weel neer, waar ze lustig verder zwommen en pikten. (…)

22 maart. [1940, natuurdagboek] – Aan de Westeindse Weel hoorde ik een vogelzang die ik niet kende. Even dacht ik aan een schreeuwerige merel die er niet veel van terechtbracht, maar toen zag ik in een iepeboom een grote lijster zitten. Het zozeer geroemde lied viel me ronduit tegen. Kort, driftig afgebroken waren de strofen. Maar wie weet was het een stumper in zijn soort. (…)

17 nov. [1940, natuurdagboek] – Zondag. Aan de Westeindse Weel achtervolgden twee bonte kraaien een soortgenoot die een prooi in de bek had. Bij het zwenken door de takken liet hij die vallen. Het bleek een pas gedode huismus te zijn. (…)

26 dec. [1940, natuurdagboek] – Tweede Kerstdag. ’s Nachts nog vorst, maar overdag waren er tekenen van dooi. Toch nog geschaatst, eerst op de inlage, later op de Westeindse Weel. (…)

Uit Geheim Dagboek:

23 aug. [1943] – Jl. zaterdag, 21 aug. is Sibylle een hele dag bij ons geweest. (…) We zijn eerst gaan zwemmen in de Schelphoek, (…) lagen een poos op Sibylle’s badjas, maar de zon dook weg; we gingen thuis koffie drinken, wandelden nadien en zaten een paar uur aan de Westeindse Weel. (…)

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp landschappen, graven en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en werk van Hans Warren. Deze maand: restaurant ‘Het Veerhuis’.

Geheim Dagboek 21 maart [1981] – Lente en lenteweer. (…) Gisteravond, we hadden al flink wat Vinho verde gedronken en Parmaham gegeten, besloten we opeens in ‘Het Veerhuis’ te gaan dineren. Mario met zijn nieuwe pak aan, en een strikje om. Wij waren de enige gasten, er werd dus speciaal voor ons gekookt. Het eten was heerlijk, maar de sherry vooraf, de twee flessen wijn (Meursault en Ile de Vergelesse), de Sauternes en Poire Williams bij dessert en koffie maakten ons dronken. (…)

16 mei [1981] – 20 uur – (…) Gisteravond heeft Mario op een etentje getrakteerd in ‘Het Veerhuis’ in Wolphaartsdijk, om het begin van de zomervakantie te vieren. Dat is een van de beste restaurants in de buurt. Prachtig weer, we dronken het aperitief zelfs op het terras. Alles was even lekker, (…).

21 mei [1981] – 14.30 – (…) We zijn weer wezen eten in ‘Het Veerhuis’, namen het ‘Menu dégustation’, en het viel deze keer buitengewoon tegen. (…)

7 juni [1981] – pinksteren, 11.45 – (…) Voortreffelijk gegeten in ‘Het Veerhuis’, wel duur: ik was f 600 kwijt voor ons drieën.

17 juli [1982] – Gisteravond zijn we om te vieren dat Mario voor zijn tentamens is geslaagd, wezen dineren in Het Veerhuis te Wolphaartsdijk. We gingen op de fiets. (…) Bij Het Veerhuis zaten we een poos buiten. Het uitzicht daar is erg levendig door de drukte op het Veerse Meer, met zwemmers, surfers, zeilers in een glorieuze ondergaande zon. (…)

3 juni [1985] – maandag, 8.10 – (…)We dineerden heel lekker en heel kostbaar in ‘Het Veerhuis’ in Wolphaartsdijk. Vooral de verse ganzenlever met Muscat de Beaumes de Venise en de flensjes met Ch. Filhot waren memorabel. (…)

30 april [1989] – zondag 11 uur – Met Mabel is gisteren alles goed en aangenaam verlopen. (…) We zijn wezen eten in ‘Het Veerhuis’ in Wolphaartsdijk, een zevengangendiner van de grootste verfijning. (…)

9 nov. [1991] – Gisteren mijn feestje van de krant, (…). Om zeven uur werden we met de taxi afgehaald. Annie en Kees van der Maas zaten er al in. We waren de eersten bij het Veerhuis in Wolphaartsdijk en begonnen aan de champagne bij het heerlijke haardvuur. (…)

5 nov. [1992] – 15.15 – Dinsdagmorgen omstreeks kwart voor elf waren de televisiemensen hier, gisteravond tegen zessen vertrokken ze. (…) Jan P{eter wilde dat we (…) op de Markt in Goes gingen eten en filmen. Maar we hebben doorgedreven om naar ’t Veerhuis in Wolphaartsdijk te gaan. Dat is nogal een succes geworden. De oesters in champagnesaus, de mosselsoep en de kreeft waren in elk geval heerlijk. Maar het is géén genoegen tijdens het eten te worden gefilmd, het is net zoiets als de liefde bedrijven met een camera erbij. (…)

27 juni [1993] – zondag, 13 u. – (…) Daarna zijn we gaan eten in ’t Veerhuis, ik vond het er ronduit slecht. Zeshonderdvijftig gulden weggegooid, banale paté, onbenullige soep, slechte tarbot. Ik heb over het bezoek niets te vertellen. (…)

24 maart [1997] – 10.45 – Gisteravond zijn we wezen eten in Het Veerhuis in Wolphaartsdijk. We waren de enige gasten, M. vindt dat fijn, ik voel me dan altijd wat opgelaten. Wat kan die Fred van Mierlo koken, waarschijnlijk is hij de beste saucier van Nederland. (…)