Auteursarchief: Ronny en Eric

Uit de nalatenschap van Hans Warren 87 ~ Souvenirs

Ik trek de lade gedachteloos open, en ooh. Je hebt op de BBC een programma The Repair Shop waar mensen met minstens vier rechterhanden toegetakelde spulletjes de oude luister teruggeven. Een gammel pianostoeltje waarop moeder ooit zat, een roestige speelgoeddubbeldekker waarmee vroeger iemand speelde, noem maar op. Dingen waarvoor niemand een cent zou geven, maar die voor één iemand een miljoen waard zijn. Wanneer die autobus opnieuw blinkt of die pianokruk weer benut kan worden, komen de tranen bij de bezitter, of meer. Ooh, wat begrijp ik die emotie, dat sentiment vreselijk goed. Het is niet alleen het souvenir dat is opgeknapt, het zijn heerlijke herinneringen die hun glans herkrijgen. En dan de lade, wat die allemaal onthult. Een doos vol kroontjespennen, ‘Balance Spring Pen’ staat op het heftig oranje etiket. Geen idee wat Hans er ooit mee deed, geen idee waarom hij ze een leven lang bewaarde. Zijn pasje, Warren J.A.M., van de Zeeuwse Bibliotheken. De gele telefoon, de aller-, aller-, allereenvoudigste, gekocht toen het niet meer zo goed met hem ging, zodat hij me altijd kon bereiken. En dan het wekkertje, het wekkertje dat elke avond om 23:34 uur afliep, het einde van de werkdag. Het wekkertje ook waaraan ik de titel ontleende van mijn Hans-boek, Het wekkertje van 23:34. Het ding oogt verwoest, zelfs niet meer te redden bij The Repair Shop. Toch ga ik, met mijn vijf linkerhanden, aan de slag. En even later is het weer 23:34, en meer, veel meer, ooh.

MARIO MOLEGRAAF

Kaatje bij de Sluis – Blokzijl

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp landschappen, graven en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en werk van Hans Warren. Deze maand restaurant “Kaatje bij de Sluis” te Blokzijl.

Uit Geheim dagboek:
23 sep. – 15.15 – (…) Om halfacht hadden we gereserveerd in Kaatje bij de Sluis, en precies op die tijd waren we ook in Blokzijl. We hadden géén grote verwachtingen. Maar na afloop waren we verrukt, en we hebben ook geen last van het eten gehad. Een palingmousse, met een delicate, veelzijdige smaak, fluwelig van substantie. Een geweldige carpaccio van haring met kaviaar. Een kreeftensoep zo geurig, romig en zalig als je hem nergens anders krijgt. Ik nam geen hoofdgerecht, maar een heerlijke, met kaviaar gevulde aardappel (f 85). Heel voorkomende bediening. Toen we vertrokken ging een van de aardige jongemannen vóór me het levensgevaarlijke wenteltrapje af, hij bracht ons tot de voordeur, keek of het nog regende om ons eventueel met de paraplu naar de auto te begeleiden. De ambiance is wat kleinburgerlijk. Ik moest lachen om de luide muziek op de wc. De eerste maal dat ik het vertrek betrad, zette ‘het’ Adagio van Albinoni in. Bij de tweede plas ‘de’ Aria op de g-snaar van Bach, allebei in horeca-uitvoering.
2 juni [1995] – 13.15 – (…) Via het gehucht Muggenbeet kwamen we in Blokzijl aan, helaas werden we teleurgesteld in onze verwachtingen over Kaatje bij de Sluis. Bij een eerder bezoek waren we enthousiast, ik heb een paar uur M. moeten paaien, hij zou er kwaad zijn weggelopen. Het tempo belachelijk traag, een vreselijk publiek van rokers.

Uit de nalatenschap van Hans Warren 86 ~ Andriëtte M. Stathi-Schoorel

Een boek schrijven, haast iedereen kan het. Maar een boek waarin een opdracht aan jou staat gedrukt, dat is bijzonder. De overtreffende trap is zo’n opdracht in een Grieks boek. Maar het staat er wel degelijk, op pagina 7 van dit boek uit 2003, in echt Grieks: ‘Aan mijn vrienden uit Goes, Hans Warren en Mario Molegraaf’. Het gaat om de vertaling van een vijf jaar eerder in het Nederlands verschenen werk, Een glanzende fiets door Andriëtte M. Stathi-Schoorel. Met in één exemplaar ervan behalve de gedrukte ook nog een geschreven opdracht. Het boek bevat gesprekken met Griekse auteurs en liefhebbers van Griekse literatuur, onder wie ook – het zal geen verrassing meer zijn – Hans Warren en ondergetekende. Andriëtte Schoorel werd in 1941 geboren in Soerabaja, na een studie Engels vertrok ze naar Griekenland, waar ze Lefteris Stathis ontmoette, met wie ze in 1970 trouwde. Eind 2003 overleed ze in haar woonplaats Athene. Haar eerste bezoek aan ons was in november 1989. Precies twaalf jaar later, een maand voor Hans’ dood, kwam ze voor het laatst naar haar vrienden in Goes. Ik was om een boodschap toen ze arriveerde. Hans sprak tot ik terugkeerde met haar ‘over Plethon, de geleerde uit Mistras, het laatste bolwerk van de Byzantijnse cultuur’, naar zijn zeggen ‘het fijnste deel van haar bezoek’. Met wie zou je verder over dit onderwerp kunnen spreken? Hans Warren concludeert in zijn dagboek: ‘Ik sta er altijd weer verbaasd over dat deze kleine en onopvallend ogende vrouw zo’n diepgaande kennis van allerlei zaken heeft’. Ik zal me haar altijd herinneren, vanwege haar bezoeken en haar boeken, Andriëtte M. Stathi-Schoorel.

MARIO MOLEGRAAF

Boekenweek: Hans Warren als rebel

‘Heeft u nog wat rebellen in de boekenkast?’ Vanwege het thema van de boekenweek (rebellen en dwarsdenkers) gaat Monic Slingerland vandaag in Trouw door haar eigen boekenkast op zoek naar rebellen. Ze komt uit bij Tijl Uilenspiegel, Ilja Leonard Pfeijffer en het Geheim Dagboek van Hans Warren: “Rebelse eerlijkheid die een eerlijke, onverhulde kijk op de realiteit biedt”.

Uit de nalatenschap van Hans Warren 85 ~ Marga Minco

Dit is de maand dat Marga Minco, een van de belangrijkste moderne auteurs, een groot jubileum viert. De schrijfster van Het bittere kruid kan toch genieten van het zoete leven, zoals ik zelf heb mogen ervaren. Bijvoorbeeld op 24 juni 1984. Marga Minco en haar man, de dichter Bert Voeten, meldden zich die dag kort na vijf uur bij ons thuis. Wat later kwamen Mai Spijkers en Bert Bakker, van de uitgeverij waar de boeken van zowel Hans Warren als Marga Minco verschenen. Daar zitten ze dan, keurig in het pak, op de divan van het huis aan het Pijkeswegje. Van links naar rechts Mai Spijkers, ikzelf hurkend voor een weelde aan pauwenveren, Hans Warren, Marga Minco en Bert Bakker. De maker van de foto, Bert Voeten, ontbreekt. Er volgde een bezichtiging van onze tuin, die zag er aldus Hans Warren in zijn dagboek ‘indrukwekkend uit met al het geboomte en de grasvelden, bijna een park. Wild, onverzorgd, aangenaam’. Weer was er een fotomoment. Daarna de maaltijd, zoals heel vaak bij ‘Inter Scaldes’ in Kruiningen. De borden zijn nét leeg op de in het restaurant gemaakte foto. De contacten tussen de 2e Oosterparkstraat en Pijkeswegje 1 bleven, een enkele ontmoeting, boeken met opdracht, correspondentie. In de brief van 19 februari 1993 komen ze allemaal nog een keer samen. De briefschrijfster Marga Minco, de kort voordien overleden Bert Voeten, Hans Warren en ik, Bert Bakker die van het uitgeverstoneel verdween en Mai Spijkers (in wie ze haar vertrouwen uitspreekt). Marga Minco, overlevende en overlever, op 31 maart 2020 honderd jaar.

MARIO MOLEGRAAF