Zoek de verschillen! Ik merk dat ik ongeduldig word. Het wachten is op de ‘nieuwe’ Kavafis, de vijfde editie van de vertaling die Hans Warren en ik maakten, hét symbool van hoe wij samen werkten, samen leefden. Het wachten is op de tweede week van januari, want pas dan verschijnt het boek. Met de gedichten van K.P. Kavafis (1863-1933) zijn wij in onze drieëntwintig jaar samen van begin tot einde bezig geweest. Steeds nieuwe versies, steeds nieuwe uitgaven. Het is bijna verbluffend hoe men bij uitgeverij Bert Bakker (inmiddels helemaal opgegaan in uitgeverij Prometheus) van min of meer dezelfde bundel steeds weer een heel ander boek heeft weten te maken. Zoek de verschillen! In 1984 verscheen de eerste editie, met een omslag van onvervalst Grieks blauw en belettering in even onvervalst Grieks wit. De derde editie van 1991 had op het omslag een geschonden, maar mooi gezicht van een Alexandrijnse koning. De vierde editie, kort na Hans Warrens dood maar nog mede onder zijn verantwoordelijkheid verschenen, had op het omslag dat verbluffende gedicht ‘Zoveel je kunt’. Nu in 2018, zestien jaar later, komt dus de opvolger, editie nummer vijf, met vele aanpassingen en aanvullingen, Kavafis helemaal compleet. Op het omslag deze keer, met bronvermelding, Afar, een foto uit 1907 van Fred Holland Day, de beroemde en in sommige kringen beruchte Amerikaanse uitgever en fotograaf die bijna dezelfde jaartallen heeft als Kavafis (in zijn geval 1864-1933). Ik heb de tweede editie, die van 1986, even overgeslagen. Deze uitgave heeft mijn favoriete omslag. Hans Warren en ik spraken van de ‘postzegeleditie’, want voor het omslag was, naar ik vrees zonder enige bronvermelding, gebruik gemaakt van een zegel die de Griekse post aan Kavafis had gewijd. Wat waren wij, op het gebied van de filatelie geheel onwetend, verrukt toen we de postzegel ontdekten. Pas sinds kort ken ik het hele verhaal van de zegel, op 11 juli 1983 uitgebracht. Kavafis had, zo blijkt, een heleboel gezelschap: liefst zeven andere in Griekenland bekende persoonlijkheden. We zien de hele club bij elkaar op twee eerste-dag-enveloppen. Probeer ze maar eens thuis te brengen. Naast Kavafis, op de postzegel van 27 drachme, zien we Nikos Kazantzakis, de Griekse prozaschrijver, inderdaad, de schepper van ‘Zorbas de Griek’. Behalve de postzegels bood de Griekse post, op de linkerkant van de envelop, als bonus een portrettengalerij, Kavafis weer voorop. Zoek de verschillen!

Mario Molegraaf