Maandelijks archief: december 2013

Vriendschap Komrij/Warren in De Parelduiker (2013/5)

Afgelopen week verscheen het nieuwe nummer van De Parelduiker, waarin Mario Molegraaf het ontstaan en het verloop van de vriendschap tussen Hans Warren en Gerrit Komrij reconstrueert – op basis van zijn eigen herinneringen, maar vooral aan de hand van documenten, correspondentie en foto’s in de nalatenschap. De Parelduiker wordt uitgegeven door Uitgeverij Bas Lubberhuizen en is daar ook te bestellen.

Vogels kijken in Otterloo

Op zijn zwerftocht door Nederland fotografeert Martin van der Kamp graven en gebouwen die verbonden kunnen worden met het leven en werk van Hans Warren.

In 1943 deed Hans Warren mee aan een vijfdaagse vogelcursus in Otterloo. “We kwamen bijeen in ‘De Zanding’, een clubhuis van de Ned. Reisvereniging. (…) Wat gepraat, gesnuffeld in de neergelegde boeken, de tentoonstelling van opgezette Veluwedieren etc tot allen (twintig cursisten en vele ‘leiders’) aanwezig waren en prof. Van Dam ons welkom heette. Excursie.” Een van de deelnemers aan deze cursus was Hein Kaasjager, waarmee Warren toen bevriend raakte. “Liefde, of toch enkel maar vriendschap? Ik weet het niet,” schrijft hij op 3 mei 1943 in zijn dagboek. Tegenwoordig is ‘De Zanding’ een frituurpaviljoen in een vakantiepark.



Uit de nalatenschap van Hans Warren – deel 22: Ambtenaar

Momenteel werkt Mario Molegraaf aan de biografie van Hans Warren. Op zijn ontdekkingstocht door het leven van Warren stuit hij regelmatig op interessante vondsten. Op de eerste dag van elke maand deelt hij zo’n vondst met de bezoekers van onze website.



Saaie plaatjes, want het gaat over saaie zaken. Hans Warren vond het zelf ook. De dichter als ambtenaar. Luttele dagen nadat hij aan het saaie werk begon, is hij gedichtjes over zijn ervaringen gaan maken. Vol bittere spot, lees de afdeling ‘Dit is poëzie van de gemeentesecretarie’ maar uit de in 2009 verschenen bundel met nagelaten werk Er staat een huis aan Schelde. Hoe lang duurde de ambtelijke loopbaan van Hans Warren? Veel van zijn lezers geloven dat het om een paar maanden gaat. Een enkele waaghals denkt aan een jaar. In werkelijkheid was het een carrière van ruim vijf jaar, leren de officiële stukken. Op donderdag 17 mei 1945 namen burgemeester en wethouders van Borssele een paar kloeke besluiten. Zo benoemde men tot ‘ambtenaar ter secretarie, uitsluitend belast met de werkzaamheden der evacuatie (…) de heer Johannes Adrianus Menne Warren.’ Het loon werd bepaald op f 125 per maand. Twee dagen later wordt de arbeidsovereenkomst getekend. Per 1 november 1946 kreeg hij een nieuwe functie bij de gemeente, toen werd aan ‘den ambtenaar ter secretarie J. Kakebeeke, geboren 20 Mei 1926, verloofd verleend wegens verplichte opkomst in militaire dienst voor eerste oefening’. Diens vervanger Hans Warren kreeg als ‘ambtenaar ter secretarie in tijdelijken dienst’ een wedde van f 1800 per jaar. Pas met ingang van 16 september 1950 werd de tijdelijke aanstelling beëindigd, volgens de stukken ‘wegens terugkeer uit de militaire dienst van de ambtenaar ter secretarie J. Kakebeeke.’ Over zijn werk op het gemeentehuis zegt Hans Warren in het Geheim dagboek verbazend weinig, vandaar dat niet veel mensen beseffen dat hij er zo lang heeft gezeten. Aanvankelijk voelt het als een nederlaag, hij dicht: ‘Vandaag stond het voor ieder leesbaar in de krant/ Dat ik hier roemloos op ’n kantoortje was gestrand.’ Maar later verandert hij van gedachte, in zijn rol van ambtenaar van de burgerlijke stand voelt hij wel degelijk een soort roem en glorie. Iets waarvoor hij niet helemaal ongevoelig is. Nog meer glamour is verbonden aan het burgemeesterschap. In 1951 spant Hans Warren zich in om burgemeester van Borssele te worden. ‘Ik zou best burgemeester willen zijn van dit dorp dat ik liefheb. Ik zou er ook de capaciteiten voor hebben,’ noteert hij in zijn dagboek. Helaas wordt op 16 april 1952 de oude rot P.J. Dominicus (1896-1979) geïnstalleerd, tussen 1933 en 1944 al burgemeester van Rilland-Bath geweest, in plaats van de dertigjarige dichter. Maar als het aan Hans Warren had gelegen, zou hij nog veel langer op de gemeentesecretarie van Borssele hebben gezeten. Letterlijk en figuurlijk geketend.

Mario Molegraaf