Maandelijks archief: november 2008

Warren deelt ‘straatnaamlot’ met Belcampo

Door Rutger Vahl
Hans Warren is niet de enige schrijver naar wie geen straat vernoemd kon worden en die het moet doen met een ‘pad’. Het overkwam eerder Belcampo (1902-1990).

Belcampo, pseudoniem voor Herman Pieter Schönfeld Wichers, groeide op in Rijssen. Na de middelbare school trok hij er weg, maar hij vereeuwigde het streng christelijke dorp in 1958 in het apocalyptische verhaal Het Grote Gebeuren’. Dat hij begraven wilde worden in Rijssen, geeft aan dat Belcampo een sterke band had met het dorp van zijn jeugd.

Die liefde is niet wederzijds. Begin jaren negentig stuitte een plan een straat naar Belcampo te vernoemen op fel verzet van het zwaargelovige deel van de gemeente. Die hadden Belcampo zijn ‘godslasterlijke’ verhaal uit 1958 nog altijd niet vergeven. `Ik heb wel wat van Belcampo gelezen, maar de inhoud bevalt me helemaal niet’, liet SGP-burgemeester E. van Voorden optekenen. Ook in 2002, bij zijn honderdste geboortedag, lukte het niet Belcampo in Rijssen te eren. In 2005 kreeg de schrijver wel een borstbeeld in Bathmen, de plaats waar hij jarenlang als huisarts woonde en werkte.

Verbijstering
Toch zijn ook sommige Rijssenaren trots op ‘hun’ schrijver. In de bossen bij het dorp is er het onofficiële `Belcampolaantje’, een privé-initiatief van een aanwonende. En de afgelopen twee jaar stond er in de tuin van Schoolstraat 44 een bordje met `Belcampo-pad’. Maar of dat er nog lang blijft staan, is de vraag want de woning is onlangs verkocht. Google Maps leert dat er heel ergens anders, in de gemeente Stede Broec (N.-H.), een weg is die simpelweg `Belcampo’ heet.

In Geheim Dagboek wordt de schrijver overigens maar één keer genoemd. Op 30 november 1953, midden in de heftige ruzies met Mabel en Habib, probeert Warren een artikel over Belcampo `in elkaar te draaien’. Waarschijnlijk ging het stuk over het boek `Liefde’s verbijstering’, een toepasselijke titel gezien de ingewikkelde driehoeksverhouding waarin Warren in die tijd zat.

Hans Warren in Amsterdam: tekening uit de nalatenschap

Afgelopen donderdagavond werd in museum (en schuilkerk) Ons’ Lieve Heer op Solder in Amsterdam het boek Amsterdam en zijn Schrijvers gepresenteerd van Uitgeverij Bas Lubberhuizen. Het eerste exemplaar werd aangeboden aan Remco Campert. In het boek, samengesteld door Ko van Geemert, worden 82 locaties in de hoofdstad beschreven die verbonden zijn met een schrijver en/of zijn werk. Voor de bundel schreven wij bijdragen over Frederik van Eeden, Bernard Sijtsma en Jacob Israël de Haan, maar ook over Hans Warren.

In 1941, na zijn eindexamen, verhuist Warren naar Singel 20 in Amsterdam. Als vrijwilliger gaat hij werken in het dialectenbureau van P.J. Meertens. Het duurt echter niet langer dan een week voordat hij – door heimwee gekweld – terugkeert naar de Zeeuwse natuur. In die paar dagen Amsterdam schrijft hij een aantal brieven aan zijn ouders, waaruit we in het boek citeren. Niet in Amsterdam en zijn Schrijvers, maar wel hieronder afgebeeld: de niet eerder gepubliceerde tekening die Warren maakt van het uitzicht vanuit zijn kamer op Singel 20, met de koepel van de Lutherse kerk. Met dank aan de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg.


Tekening Hans Warren, 1941

Voorafgaand aan de presentatie was er een literaire wandeling waarop ook Singel 20 werd aangedaan(Frenk der Nederlanden in Het Parool van vandaag)

Thuiskeer in Zeeland in dialect!

Deze week ontvingen wij van Hannie Oele een vrije vertaling van Warrens beroemde gedicht Thuiskeer in Zeeland in het dialect dat Warren zo goed kende, het Zuid-Bevelands.

T’rug in Zeêland
M’n land – m’n arte, `k bin wee t’rug
in ’t woôien van je volle zummer,
loom languut lig ik op m’n rik,
ik bin ik oaltied nog dien droômer.

Zò varr’ as a j’n oôgen kieke
ruse boômen oôg’ en lucht’;
koere duven liek as waeter
achter blomdieken – uut zicht.

Ik bin wee t’rug, ligge te rusten
op bèddetjes van minnekruud,
en dienke – twint a `k eêl goed luust’re:
me bin glad eênder van geluud.

Mie glans vernist et licht de stengels,
boômaegen doe de varten toe;
en tegen d’oôge zouten `emel
stroôie vlaegen wind et klokgeluu.

M’n lief kan oalles wee t’rugkenne:
de karper op de waetergank,
et oôi, en `t ziengen: zeeuwse stemmen,
de zoete boônen, schelven vlas.

Ier lig ik wee. `k Droôme joe droômen
in ’t alve duuster, naebie blie:
ik wier wee kind, ik wier een boôm,
een regel uut een `emels vèèsje.

Hannie Oele; vrie nì “Thuiskeer in Zeeland” van Hans Warren

Mario Molegraaf over Plato in OBA live

Gisteravond was Mario Molegraaf de hoofdgast in het radioprogramma OBA live op Radio 5. Aanleiding was het voltooien van de vertaling van het Verzameld Werk van Plato, in 17 delen. In november verschijnt bij Uitgeverij Bert Bakker een cassette met alle delen, aangevuld met een biografische schets van Plato, eveneens van de hand van Molegraaf. De richtprijs is 200 euro (ISBN 9789035133761).

De hele radio-uitzending is hier nog te beluisteren.